Παρασκευή 25 Φεβρουαρίου 2011

Μπερνάρ Σαρμπονό

 Μπερνάρ Σαρμπονό και η μετα-πολιτική της απανάπτυξης: έξοδος από τον πολιτικό οικολογισμό και από την πολιτική της οικονομίας

Ο Μπερνάρ Σαρμπονό (1010-1996) συνιστά ένα από τους πρωτεργάτες της οικολογίας και της οικολογικής σκέψης, του τοπικισμού και του φεντεραλισμού στην σύγχρονη Ευρώπη. Προσχώρησε στο πεδίο των προβληματικών αυτού του τύπου γύρω στις αρχές της δεκαετίας του ’30 μέσω της ανάπτυξης μιας εκπληκτικά επίκαιρης κριτικής σε όλες τις πολιτισμικές διαστάσεις της νεωτερικότητας. Η συλλογιστική του αποτελεί καταγγελία της ανεξέλεγκτης κυριαρχίας της «οικονομίας» και της «ανάπτυξης», ανεξάρτητες από τις περιβαλλοντικές τους επιπτώσεις και θέτει τις βάσεις μιας οικολογίας της αυτό-βιωσιμότητας στα πλαίσια εναλλακτικών μορφών κοινωνικής οργάνωσης, του πάθους για την φύση και ενός ουμανισμού που βλέπει στην ασύδοτη επιστημονική, τεχνολογική και βιομηχανική ανάπτυξη τον κύριο κίνδυνο της ελευθερίας του ατόμου.
---------------------------------
Κατά την προσέγγιση του Σαρμπονό, η απανάπτυξη δεν μπορεί παρά να αποτελέσει αντίποδα της σημερινής οπισθοδρόμησης του πολιτικού οικολογισμού. Οφείλει να πάρει αποστάσεις από τις εσφαλμένες προσεγγίσεις του συστήματος της κοινωνίας της ανάπτυξης, θέτοντας σε πρώτο πλάνο την αμφισβήτηση της επικυριαρχίας και της αλλοτρίωσης της πολιτικής.
Μόνο μία καθαρά αντισυστημική θέση απέναντι στο δυτικό μύθο της ανάπτυξης, σαν «βιολογική» μεταφορά της μεγέθυνσης, και στην ιδέα της πολιτικής σαν αυτόνομης σφαίρας προγραμματισμού και ασφυκτικού ελέγχου της κοινωνίας, είναι σε θέση να εκτροχιάσει την κοινωνία της αύξησης της αξίας. Δίχως την αμφισβήτηση της πολιτικής οντολογίας της νεωτερικότητας, το κίνημα της από-ανάπτυξης κινδυνεύει να μην προτείνει παρά την ενίσχυση της νεωτερικής διαδικασίας συνεχούς εξορθολογισμού των εμπορικών σχέσεων της κοινωνίας - ολοένα πιο συνεπείς και αποδοτικές καθόσον ολοένα πιο θεαματικές – βάσει της ικανοτήτας αυτό-περιορισμού των μελών της.
Η πολιτική των αξιών, της αυτό-συγκράτησης και η αναγκαία αύξηση της υπευθυνότητας του καθένα, οφείλουν να τεθούν με όρους εργαλειακής πολιτικής απαιτούν ο Σαρμπονό και ο Ζ.Ελύλ. Τι τύχη μπορούν να έχουν οι καλές προθέσεις όσων πιστεύουν ακόμη ότι ενσαρκώνουν μία «αντι-αυταρχική πολιτική οικολογία» όταν συγκαταλέγουν μεταξύ των βασικών εργαλείων τους το «Κοινωνικό Κράτος», τον «Νόμο» και το «Δίκαιο» αναδιπλώνουμε στην λίστα του παλαιού κόσμου των ιδεών και των ιδεολογημάτων
Η από-ανάπτυξη του οικολογικού αποτυπώματος της κοινωνίας μας «μέσω της εξόδου από την οικονομία», ή της εγκατάλειψης των προυποθέσεων εμπορικής συναλλαγής, σημαίνει την οριστική απάρνηση της πολιτικής οντολογίας της νεωτερικότητας, η οποία δεν είναι άλλο από την θεοποίηση του εμπορίου. Εάν δεν καταλήξουμε σε ένα είδος οικο-ολοκληρωτισμού της από-ανάπτυξης, ο οποίος δεν θα έχει εύλογα το «ανθρώπινο πρόσωπο» της οικολογοποίησης της οικονομίας, θέμα προσφιλές στον Γκεογκέρσκου-Ρέγκεν. Για την ιδέα αποανάπτυξης του Σαρμπονό η πολιτική απέχει πολύ από το να αποτελέσει εργαλείο λύσης. Αντίθετα, παρουσιάζεται σαν κύριο μέρος του προβλήματος που δημιούργησε η κοινωνία της ανάπτυξης [23].

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου

Σημείωση: Μόνο ένα μέλος αυτού του ιστολογίου μπορεί να αναρτήσει σχόλιο.